Dân học kinh tế tụi tui thường thuộc nằm lòng nguyên lý 1 của Kinh tế học “Con người phải đối mặt với sự đánh đổi”. Bởi vậy trên đời làm gì có thứ nào vừa ngon vừa bổ vừa rẻ, kiểu gì mà chẳng được cái này thì mất cái kia. Ấy vậy mà nguyên lý này vẫn lọt sổ một em hội tụ đủ các yếu tố “ngon, bổ, rẻ”, đó là cây giá (giá đỗ).
Giá là món ăn cực kỳ quen thuộc với mỗi người Việt Nam. Bạn chắc hẳn đã quá rành giá từ đậu xanh, lâu lâu cũng đá sang giá từ đậu đen, hoặc thi thoảng đã từng nhâm nhi giá đậu nành. Nhưng tui chắc cú 100% rằng chỉ có đến đất Lý Sơn (Quảng Ngãi), bạn mới nghe đến món giá truyền thống làm từ đậu ván.
Mặn mòi quy trình làm cây giá
Nếu như dân Lý Sơn gắn liền với biển thì nghề trồng trọt ở đây cũng gắn liền với cát biển. Đó không phải là loại cát trên bãi biển mà chiều chiều bạn đi dạo ngắm cảnh. Cũng như hành tỏi Lý Sơn, muốn cây giá được thơm ngon thì quan trọng nhất là phải lấy hốt được mớ cát dưới đáy biển. Loại cát này có lẫn xác nhiều vi sinh vật trong biển, giàu chất dinh dưỡng, giúp cây trồng mang hương vị rất riêng.
Giá từ đậu ván thường được làm trong nhà. Ngày tết hoặc khi có dịp quan trọng, người ta thường tự ủ giá trong gia đình. Đậu ván phải ngâm nước ấm từ trước cho mềm, dễ nứt mầm. Trải một lớp cát biển mỏng ra sàn nhà rồi rải đều đậu ván lên trên, sau đó lại thêm lớp cát nữa, ủ lại bằng miếng vải dày tối màu. Sau đó tưới đẫm nước lên trên để giữ ẩm. Mùa hè thì phun nước mát, mùa đông thì nước ấm cho đậu dễ nảy mầm. Cứ vậy để khoảng 1 tuần – 10 ngày là có thành phẩm. Cọng giá sau thu hoạch dài khoảng 1 gang – 1.5 gang tay, thân căng bóng, mập tròn gấp đôi giá đậu xanh thông thường, hạt mầm cũng rất to.
Muốn bảo quản giá đậu ván, chỉ cần gói giấy, cất vào tủ lạnh là có thể giữ được vài ba ngày không hư. Trong toàn bộ quá trình ủ giá và bảo quản sau này đều không được hở sáng để tránh giá chuyển màu xanh sẽ dai, ăn không ngon.
Món ăn từ giá đậu ván
Giá đậu ván phải nấu chín mới ăn được. Đơn giản nhất là luộc chín rồi trộn với rau sống như các loại giá khác, nhớ là luộc chín chứ nếu chỉ chần qua thì giá vẫn còn cứng. Hoặc cũng có thể xào giá với các loại tôm, thịt… Với cảm nhận cá nhân tui, phần đầu cọng giá, nơi có 2 hạt mầm đậu ván là thơm, bùi và ngon nhất.
Thiệt ra ở Nha Trang (Khánh Hòa) cũng đã bắt đầu bán loại giá từ đậu ván này. Tui nghe mấy cô chú ở Lý Sơn nói rằng một số cư dân đảo tiền tiêu này khi đến Khánh Hòa lập nghiệp đã mang theo nghề truyền thống vào đây. Tuy nhiên, do đặc trưng nguồn nước, đất cát… mà giá Lý Sơn vẫn thơm ngon hơn. Loại rau sạch này chưa được đưa vào thực đơn các quán ở Lý Sơn, vì vậy nếu muốn thưởng thức thì bạn chịu khó đi chợ mua về nhờ quán chế biến nha.
-Việt An-
Vui lòng trích nguồn: "An Hằng's blog" khi đăng lại bài của blog này. Cảm ơn các bạn! |
[…] Đọc thêm: Lạ miệng giá đậu ván ở Lý Sơn […]