Làng cổ Hanok Bukchon, nét tĩnh lặng giữa Seoul náo nhiệt

Tìm về những nét hoài cổ để khám phá văn hóa xưa luôn là một trong những điểm thú vị của các hành trình du lịch. Có lẽ vì thế mà các ngôi làng cổ luôn có sức hút riêng đối với du khách. Đến Seoul, bạn không nên bỏ qua một trong các ngôi làng cổ tiêu biểu của xứ sở kim chi, đó là làng cổ Hanok Bukchon.

Từ kiến trúc Hanok đặc trưng

Hanok là một kiểu nhà truyền thống ở Hàn Quốc, được xây dựng lần đầu vào thế kỷ 14, dưới triều đại Joseon. Điểm hấp dẫn của nhà Hanok là từ địa điểm xây nhà, kiến trúc đến thiết kế nội thất… đều thể hiện sự gắn kết với thiên nhiên mà không kém phần tinh tế, tỉ mỉ.

Như nhiều quốc gia phương Đông khác, người Hàn Quốc thường lựa chọn địa điểm đặt ngôi nhà theo kiểu “tựa sơn hướng thủy” (nguyên tắc Besanimsu); sau lưng có núi hoặc đồi để che chắn gió lạnh, trước mặt có sông, suối chảy qua nhằm dễ dàng tiếp cận với nguồn nước và giúp điều hòa nhiệt độ. Mỗi vị trí, vùng miền khác nhau sẽ có đặc trưng về khí hậu khác nhau. Do vậy, kiến trúc hanok cũng có sự điều chỉnh tùy thời tiết mỗi vùng. Ở phía nam, Hanok thường xây theo hướng mở, hình chữ L. Ngược lên miền bắc, Hanok được thiết kế theo hình vuông, có khoảng sân ở giữa nhằm giữ ấm.

Không chỉ thế, nhà Hanok rất gần gũi với tự nhiên, vật liệu xây dựng chủ yếu là đất, gỗ và đá. Đây đều là vật liệu được khai thác từ tự nhiên, có thể tái sử dụng. Mái nhà được lợp bằng rơm khô hoặc ngói với nhiều màu sắc, thường là xanh hoặc xám đậm. Bề mặt cửa sổ và cửa chính đều dán giấy Hanji, một loại giấy mờ được làm từ cây dâu tằm, có sơn phủ dầu để chống thấm nước, đồng thời cũng giúp cách nhiệt khi có ánh nắng chiếu vào. Với phong cách thân thiện với thiên nhiên, nội thất trong các căn nhà hanok cũng thiên về gam màu trung tính, cơ bản như trắng, vàng nhạt, xanh lơ, bạc, xám, nâu… nên rất dễ phối màu với các chất liệu nội thất khác trong nhà.

Hệ thống điều hòa nhiệt độ tự nhiên

Điểm đặc biệt và rất ấn tượng của nhà Hanok là cách thiết kế linh hoạt, giúp điều hòa nhiệt độ trong phòng cho phù hợp với thời tiết nhờ vào hệ thống Maru và Ondol. Maru là các tấm lót sàn, được đặt cách mặt đất một khoảng nhất định, tạo khoảng không gian để không khí lưu thông, giúp cho nhà Hanok thoáng mát vào mùa hè.

Đến mùa đông, người ta lại sử dụng hệ thống sưởi ấm khoa học có lịch sử hàng ngàn năm – Ondol. “Ondol” là chữ Hán của thuật ngữ “gudeul” trong tiếng Hàn, nghĩa đen là “đá nung”. Những ondol sớm nhất đã xuất hiện từ thời tiền sử, nhưng chỉ có thể làm nóng một phần căn phòng. Người ta đã tìm thấy một số hiện vật Ondol từ Kỷ nguyên Okjeo, ở thế kỷ 3 trước công nguyên. Sau này, hệ thống sưởi ấm toàn bộ căn phòng bắt đầu xuất hiện khoảng giữa thế kỷ 13 (triều đại Goryeo) và dần phổ biến vào cuối thế kỷ 15, đầu thế kỷ 16 (đầu triều đại Joseon). Đây là hệ thống kênh dẫn bên dưới sàn đá của một căn phòng, có nối với lò sưởi trong nhà bếp. Vào mùa đông, khi lò sưởi hoạt động, hơi nóng sẽ đi qua ống khói dưới từng phòng, truyền nhiệt đến các viên đá gắn trên sàn, từ đó tỏa ra khắp sàn nhà, cuối cùng sẽ thoát ra ngoài bằng ống khói, do vậy đảm bảo hút khói khá hiệu quả. Nếu xét về mặt vật lý, hệ thống Ondol sử dụng đồng thời các nguyên tắc dẫn truyền, bức xạ và đối lưu nhiệt. Nhờ vậy, hệ thống Ondol đảm bảo vừa ít tốn nhiên liệu, độ bền cao, tiết kiệm (lượng nhiệt tạo ra có thể được giữ trong thời gian dài), lại có ưu điểm vượt trội là tốt cho sức khỏe. Do đó, khi ở trong một ngôi nhà hanok, bạn sẽ luôn cảm thấy thoải mái dù cho thời tiết bên ngoài đang nóng hay lạnh.

Chính vì những thiết kế gần gũi, ôn hòa, tôn trọng thiên nhiên mà hanok đã trở thành một nét đặc sắc trong kiến trúc truyền thống ở Hàn Quốc.

… đến Bukchon xinh đẹp

Bukchon là một ngôi làng cổ, nằm giữa cung điện Gyeongbok, cung điện Changdeok và miếu thờ Thần đạo Jongmyo. Cái tên Bukchon được đặt tên theo vị trí địa lý, nghĩa là thôn nằm ở phía Bắc của suối Cheonggyecheon và quận Jongno. Đây là nơi ở của các gia đình quý tộc giàu có cũng như giới quan lại sinh sống ở thời kỳ Joseon. Giữa Seoul náo nhiệt, ngôi làng 600 năm tuổi Bukchon hấp dẫn du khách bởi bầu không khí tĩnh lặng, cổ xưa và rất trong lành. Suốt chặng đường tôi đi hầu như chỉ thấy các căn nhà đóng cửa, đường sá sạch boong trong hơi lạnh của buổi đầu đông. Những ngôi nhà hanok truyền thống, những con ngõ nhỏ quanh co có hàng dây leo chằng chịt, hàng cây ngân hạnh đổ lá vàng óng. Đây quả thật là nơi cực kỳ thú vị để cảm nhận nét tĩnh lặng của quá khứ ngay bên cạnh sự sầm uất của phố hội.

Chỉ cần lang thang trải nghiệm trên các con phố ở làng Hanok Bukchon, bạn có thể sẽ mất cả ngày bởi nhiều góc máy đẹp mê hoặc. Các xưởng nghề thủ công truyền thống, phòng trà, bảo tàng thu nhỏ… nép mình trong những ngôi nhà hàng trăm năm tuổi – nơi mà du khách có thể khám phá văn hóa lâu đời của Hàn Quốc. Không chỉ có lối kiến trúc hanok độc đáo và những con phố nhỏ lãng mạn, mà các trung tâm văn hóa, nhà hàng, quán cà phê, tiệm bánh… cũng mang vẻ đẹp riêng đầy thu hút. Một số ngôi nhà có gắn bản đồ du lịch trên tường nên du khách hoàn toàn có thể định vị mình đang đứng ở đâu giữa làng. Đến Bukchon, du khách còn có thể thưởng thức hoàng hôn trên đỉnh Gahoe-dong, từ đây có thể ngắm nhìn thành phố Seoul hiện đại ở phía xa.

Đây không chỉ là một điểm du lịch rất thu hút mà vẫn có dân cư sinh sống, do vậy nếu cần chụp ảnh nhà dân thì bạn nhớ xin phép nhé.

Lưu trú tại nhà truyền thống Hanok – Hanokstay

Một điểm đặc biệt nữa ở Bukchon là dịch vụ lưu trú tại chính các nhà Hanok. Đây là những ngôi nhà của tư nhân, xây dựng theo kiểu Hanok, có giá trị văn hóa, lịch sử lâu đời, thậm chí còn được bảo vệ bằng Luật Bảo vệ tài sản văn hóa và Luật Bảo tồn công trình truyền thống của Hàn Quốc. Du khách có thể trải nghiệm thực tế nét độc đáo đông ấm – hè mát, hòa nhập với thiên nhiên của nhà Hanok. Ngoài ra, loại hình Hanokstay này còn thiết kế nhiều sản phẩm để du khách được hòa nhập vào văn hóa bản địa. Từ những hình thức đơn giản như chế biến các món ăn Hàn Quốc như kim chi, kimbap, bibimpap; thử trang phục Hanbok truyền thống; đến các loại hình khó hơn như làm mặt nạ, quạt giấy, vẽ tranh dân gian, thưởng thức trà đạo…

Đây cũng là điều mà du lịch Việt Nam có thể tham khảo. Hiện nay loại hình du lịch cộng đồng để trải nghiệm những nét khác biệt văn hóa đã phổ biến ở nước ta; tuy nhiên việc khai thác nhà truyền thống của tư nhân vào lưu trú trong du lịch thì rất hạn chế. Các ngôi nhà cổ ở làng cổ Đường Lâm, phố cổ Hội An chủ yếu dùng để kinh doanh nhà hàng, quán cà phê, tham quan. Số có cung cấp chỗ ở chỉ đếm trên đầu ngón tay. Gác lại các nguyên nhân, phải thừa nhận rằng nếu không khai thác được, chúng ta sẽ bỏ lỡ một trong các cơ hội trải nghiệm và quảng bá văn hóa truyền thống của nước nhà.

Còn bạn, bạn đã sẵn sàng trải nghiệm những nét thi vị ở làng cổ Hanok Bukchon chưa?

📌📌 Mách nhỏ cho bạn: 

Địa chỉ làng hanok Bukchon: 37, Gyedong-gil, Jongno-gu, Seoul. Địa chỉ tiếng Hàn: 서울 특별시 종로구 계동 37 (계동) . Tên làng bằng tiếng Hàn: 한옥 마을 . Giờ mở cửa làng hanok: : 9am – 6pm (Thứ 2 – Thứ 6), 9am – 5pm (Thứ 7 – Chủ nhật). Nếu được thì bạn nên đi sớm để có thể thưởng thức không khí tĩnh lặng của một ngôi làng cổ. Còn từ tầm trưa trở đi, đặc biệt là vào cuối tuần thì nơi đây sẽ rất đông du khách.

Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé đến một số địa điểm thú vị sau:

• Trung tâm văn hóa Bukchon: Một trung tâm nhỏ tập trung vào việc thúc đẩy các hoạt động văn hóa truyền thống của Hàn Quốc như thư pháp và thủ công mỹ nghệ, và bảo tồn văn hóa hanok của khu vực . Địa chỉ: 37 Gyedong-gil. Giờ mở cửa: 9am – 6pm (Thứ 2 – Thứ 6), 10am – 5pm (Thứ 7 – Chủ nhật).
• Bảo tàng nghệ thuật văn hóa châu Á Bukchon: Một bộ sưu tập nghệ thuật Hàn Quốc và châu Á lấy bối cảnh hanok tuyệt đẹp. Nơi này cũng cung cấp các lớp học vẽ tranh và nấu ăn dân gian. Địa chỉ: 76 Bukchon-ro 11-gil. Giờ mở cửa: 10am – 6pm (đóng cửa thứ 2).
• Trung tâm di sản văn hóa phi vật thể Seoul: Một phòng triển lãm và trung tâm quảng bá nghệ thuật & văn hóa Hàn Quốc. Trung tâm cũng cung cấp các khóa học về nghệ thuật và thủ công mỹ nghệ Hàn Quốc. Địa chỉ: 20-13 Bukchon-ro. Giờ mở cửa: Thứ 2 – Thứ 7.
• Bảo tàng Dong-Lim Knot: Một bảo tàng tập cho phép bạn trải nghiệm và học làm maedeup (vòng tay đan bằng sợi) vô cùng thú vị. Địa chỉ: 10, Bukchon-ro 12-gil. Giờ mở cửa: 10am – 6pm (đóng cửa thứ 2).
• Bảo tàng Gahoe: Một bảo tàng hanok giới thiệu với du khách về các truyền thống dân gian cổ xưa của Hàn Quốc. Có hàng ngàn di tích cũ bao gồm bùa hộ mệnh, sách và tranh vẽ pháp sư cùng các khóa học về vẽ và hội họa dân gian. Địa chỉ: 17, Bukchon-ro 12-gil. Giờ mở cửa: 10am – 6pm (từ tháng 3 đến tháng 11), 10am – 5pm (tháng 12 đến tháng 2), đóng cửa vào thứ 2.

– LVA –