Cây cánh phượng

Hình như Đà Lạt có duyên với phượng. Từ loài hoa phượng vĩ đỏ thắm quen thuộc đến sắc phượng tím nao lòng, phượng vàng rực rỡ, phượng hồng nhu mì (hoa muồng hoa đào). Những loài hoa ấy đẹp và đặc trưng đến nỗi đã tạo thành mùa du lịch cho xứ sở mù sương. Thế nhưng người ta quên mất một loại phượng khác ẩn mình nơi phố núi, đó là cây cánh phượng.

Cây cánh phượng còn gọi là cây ngân hoa, cây trải bàn. Chuyện có nhiều cái tên thì không hiếm lạ, nhưng tên từ rất đẹp đến rất thường như Cánh phượng thì không nhiều. Tui nghĩ chắc hồi đầu khó trồng nên người ta dịch cái tên xấu (Trải bàn) cho nó dễ lớn quá. Giỡn thôi chứ tên khoa học của loài cây này là Grevillea robusta, thuộc họ Quắn hoa, Mạc sưa (Proteaceae); tên tiếng Anh là Silky oak, có nguồn gốc từ Úc.

Trong nhóm cây xanh cảnh quan, phải công nhận em này cao và thẳng, nếu đi thi hoa hậu chắc dư sức chuẩn quốc tế. Bình thường tầm 8-12m, chứ cho ẻm phát triển tự do thì cũng phải đến 20-25m. Cao nhưng ốm, đường kính thân to nhất khoảng 2 gang tay. Như bao loài cây thân gỗ khác, vỏ của ẻm màu xám đen pha trắng.

Lá cây cánh phượng có các thùy xẻ sâu vào hướng cuống lá. Thùy phân theo kiểu lông chim nhưng không đều, mọc cách, thùy dài, khá khọn ở phần đầu. Mặt trên lá màu xanh đậm còn bên dưới phủ lông tơ màu trắng xám, do vậy nhìn từ dưới lên cây cứ nhuốm một màu bàng bạc. Thiệt chứ sao tui nhìn lá cây này mà cứ nhớ đến lá cây sao nhái trong mớ rau sống cuốn bánh xèo miền Nam. Chậc, tui mắc cái bệnh gì cũng liên tưởng đến chuyện ăn mà. Tui cũng suy nghĩ hay là kiểu lá phân thùy này giống miếng trầu têm cánh phượng mà các bà các mẹ ngày xưa hay làm nên nó mới được đặt tên là Cánh phượng ???

Hay cũng có lẽ hoa nó như nhụy của hoa phượng, tua tủa vươn xa nên được gọi là cánh phượng? Người ta nói rằng cấu trúc của hoa rất đặc biệt, dạng ống cong với cánh hoa nhỏ dính liền với nhị hoa và bao phấn. Nhưng thiệt tình tui nhìn hoài mà không thấy cánh hoa đâu, chỉ thấy những vòi màu vàng cam rực rỡ, mỗi vòi dài cũng hơn chục cm nở đồng loạt thành cụm.

Tui khá ấn tượng với bông hoa này vì nhìn xa cứ như cái bàn chải đang ngửa lên trời.

Cây cánh phượng ra hoa suốt từ tháng 3 đến tháng 10, rợp nhất là vào mùa hè. Trên nhiều tuyến phố ở thành phố Đà Lạt, hoặc Quốc lộ 27C từ Đà Lạt đi đèo Khánh Lê, cây được trồng khá nhiều hai bên đường. Có nhiều cây lá rụng còn thưa thớt, chỉ thấy những đốm vàng rực rỡ trong nắng.

Ẻm quá cao, còn tui thì quá lùn. Ẻm quá mảnh dẻ, mà con mụ gió ưa chành chọe thì cứ thổi tới thổi lui lắc lư không ngừng nên tui chỉ chụp được tới đây là hết nấc. Mai mốt bạn nào đi Đà Lạt nhớ ngó ẻm nha, biết đâu lại thêm một mùa hoa du lịch cho vùng đất này.

-Việt An-