Trong những ngày tháng 4 rộn ràng hướng tới kỷ niệm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, có một địa chỉ rất hợp lý để bạn ôn lại trang sử vẻ vang của dân tộc – đó là Bảo tàng lịch sử quân sự Việt Nam.
Địa chỉ: Km6+500 Đại lộ Thăng Long (phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội).
Thời gian mở cửa: Buổi sáng 8h00-11h30, buổi chiều 13h00-16h30 (đóng cửa thứ 2 và thứ 6).
Kiến trúc độc đáo
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được Bộ Quốc phòng đầu tư xây dựng mới từ năm 2019 trên diện tích 386.600m2 (Bảo tàng trước đây nằm trên đường Điện Biên Phủ, cạnh Hoàng thành Thăng Long). Tổng mức đầu tư khoảng 2.500 tỉ đồng, chính thức mở cửa từ ngày 1/11/2024. Đơn vị tư vấn thiết kế là công ty Nikken Sekkei Ltd (Nhật Bản) với Kiến trúc sư trưởng Trịnh Việt A. Bảo tàng không theo kiểu hoa lệ, cầu kỳ mà lựa chọn phong cách giản lược nhưng mạnh mẽ, hiện đại.
Không gian cực kỳ rộng rãi của bảo tàng, dù là khu vực trong nhà hay ngoài trời.
Toàn bộ công trình là sự kết hợp giữa 3 yếu tố cơ bản thuần Việt: “Đất, biển, trời”, tượng trưng cho 3 lực lượng chính của quân đội là Lục quân, hải quân và không quân. Bảo tàng nằm trên 2 ngọn đồi mang ý nghĩa “đất”. Thiết kế hình cánh cung của tòa nhà chính như đôi cánh dang rộng chuẩn bị bay lên cao, mang ý nghĩa “trời”. Dáng hình này cũng như đôi tay nâng đỡ tháp chiến thắng, kết hợp với không gian xung quanh tạo thành một vòng tròn chắc chắn như sự đoàn kết, vững chãi của quân và dân ta.
Phía trước bảo tàng là tòa tháp Chiến thắng cao 45m, được lấy từ số 1945 – khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đánh dấu nước Việt Nam có tên trên bản đồ thế giới. Phần đế tháp xây thành hình ngũ giác, đại diện cho 5 giai cấp xã hội chủ nghĩa gồm: Trí thức, nông dân, công nhân, doanh nhân và quân nhân. Trên đó, các tầng của tòa tháp cũng xây theo hình tương tự, giống những ngôi sao xếp chồng lên nhau, mềm mại mà vững chãi. Phần trên cùng của ngọn tháp là hình ngôi sao vàng 5 cánh, được cắt vát nghiêng 60 độ nên dù nhìn từ trên không hay mặt đất đều có thể thấy được dáng hình ngôi sao này.
Tòa nhà chính gồm 4 tầng nổi và 1 tầng trệt với tổng diện tích sàn 64.640m2 và tổng chiều cao 35,8m. Nói không ngoa chứ tui đã bị mê hoặc ngay từ đầu bởi kiến trúc khu vực này. Bao quanh tòa nhà là hàng cột thẳng từ mặt đất lên trần nhà tạo cảm giác nguy nga, cao lớn. Các cột được đặt nghiêng, hướng ra ngoài, càng ra ngoài càng nghiêng hơn với góc nghiêng lớn nhất 23 độ. Các cột nghiêng kết hợp với hệ thống mái thẳng và hình vòng cung của mặt tiền tựa như đôi cánh đang dang rộng chắc chắn. Không biết bạn như thế nào, nhưng nhìn những cột bê tông sừng sững đều tăm tắp tui cứ nghĩ đó là hàng đoàn chiến sĩ ngay ngắn, chỉnh tề trong hàng ngũ, chỉ chờ cờ lệnh phất ra là xuất quân. Họ chính là “lớp cha trước, lớp con sau, đã thành đồng chí chung câu quân hành”.
Một điểm nhấn nữa chính là sự thô mộc của công trình. Ai đã đến Quy Nhơn và ghé thăm Trung Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành ICISE, Trung tâm khám phá khoa học Quy Nhơn, hay Trung tâm Hội nghị tỉnh Bình Định thì sẽ thấy phong cách kiến trúc quen thuộc này. Hàng cột ở bảo tàng cũng sử dụng vật liệu bê tông trần, mộc mạc nhưng lại hiện đại và ấn tượng.
Khối nhà chính vững chãi và khu vực ngoài trời được chuyển tiếp một cách uyển chuyển bởi không gian bán mở thông thoáng. Bên trên là mái che tạo bóng mát, tường là hàng cột lấy sáng và lấy gió, nên khi đi từ bên trong ra bên ngoài ít bị cảm giác thay đổi thời tiết đột ngột.
Không gian bán mở rộng rãi, thoáng đãng, bước ra ngoài là khu trưng bày ngoài trời và bước vào trong là sảnh chính tòa nhà.
Không gian trưng bày ấn tượng
Bảo tàng hiện đang lưu giữ hơn 150.000 hiện vật, trong đó có 4 bảo vật quốc gia và nhiều hiện vật quý với phong cách trưng bày hiện đại, được chia thành 6 không gian trưng bày theo các chủ đề khác nhau:
- Chủ đề 1: Buổi đầu dựng nước và giữ nước.
- Chủ đề 2:Bảo vệ Độc lập dân tộc từ năm 939 – 1858.
- Chủ đề 3: Chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc từ năm 1858 – 1945.
- Chủ đề 4:Cuộc kháng chiến chống Pháp từ năm 1945 – 1954.
- Chủ đề 5:Cuộc kháng chiến chống Mỹ 1954 – 1975.
- Chủ đề 6: Xây dựng và bảo vệ đất nước sau 1975 đến nay.
Tất cả chủ đề của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đều sắp xếp theo bố cục thời gian hợp lý, ở mỗi hiện vật đều được chú thích cụ thể các sự kiện lịch sử liên quan. Ngoài ra, bảo tàng còn sử dụng công nghệ sa bàn 3D mapping, trang bị màn hình cảm ứng tra cứu thông tin, mã QR tra cứu thông tin hiện vật, media tư liệu ảnh, thuyết minh tự động audioguide và hơn 60 video clip giới thiệu về chiến dịch, trận đánh và các nhân vật lịch sử mang. Tất cả nhằm hướng đến trải nghiệm chân thực và giúp du khách dễ dàng tiếp cận dữ liệu.
Tra cứu thông tin trực tiếp trên màn hình cảm ứng.
Xem diễn biến trên đánh trên mô hình kèm theo video minh họa.
Trong số các hiện vật được trưng bày, có 4 bảo vật quốc gia gắn liền với những chiến công anh dũng trong kháng chiến chống Mỹ, đó là Máy bay MiG-21 số hiệu 4324 (14 lần bắn rơi máy bay Mỹ), Máy bay MiG-21 số hiệu 5121 (5 lần bắn rơi máy bay Mỹ, mở đường tìm ra cách đánh B52 của Mỹ), Bản đồ Quyết tâm chiến dịch Hồ Chí Minh và Xe tăng T-54B số hiệu 843 (xe tăng đầu tiên húc vào cổng dinh Độc Lập ngày 30/4/1975).
Máy bay MiG-21 số hiệu 4324 với 14 ngôi sao đỏ trên thân, đang trong tư thế bay lên ở trung tâm tòa nhà.
Cụm trưng bày máy bay Máy bay MiG-21 số hiệu 5121, là chiếc đầu tiên tìm ra cách đánh B52 của Mỹ cùng xác máy bay B52 bên dưới, góc trái ảnh.
Xe tăng T-54B số hiệu 843 (xe tăng đầu tiên húc vào cổng dinh Độc Lập ngày 30/4/1975).
- Đọc thêm: Chiêm ngưỡng 2 chiếc máy bay bảo vật quốc gia ở Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
- Xe tăng 843, 390 và chiến thắng lẫy lừng mùa xuân 1975
Màu sơn cũng là điểm đặc biệt cần nói tới bởi hiệu ứng lên không gian trưng bày. Từ nâu đất đậm dần thành đỏ sẫm và cuối cùng là xanh, thể hiện sự tăng dần mức độ khốc liệt của chiến tranh và kết thúc bằng màu xanh khát vọng hòa bình. Khu vực trưng bày bên trong sử dụng phông nền tối với hệ thống đèn tạo hiệu ứng thị giác mạnh mẽ và làm nổi bật hiện vật.
Bảo tàng còn trang trọng dành ra một không gian rộng rãi để kể về những câu chuyện lịch sử liên quan đến Hải chiến Gạc Ma 1988, Chiến tranh biên giới Tây Nam 1978, Chiến tranh biên giới phía Bắc 1979-1989.
Cả sa bàn mô phỏng, video tái hiện vòng tròn bất tử Gạc Ma, hay những hình ảnh khốc liệt và đau thương nơi biên giới… là bằng chứng rõ ràng khẳng định Việt Nam luôn tôn trọng lịch sử và không hề né tránh về những gì đã diễn ra.
- Đọc thêm: Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma – Vòng tròn bất tử nơi thành phố biển Cam Ranh
- N[Sách] Những mảnh ký ức 1979-1989. Chuyện kể từ biên giới phía Bắc (Hà Hương, Đào Thanh Huyền, Phạm Hoài Thanh)
Đường dẫn ở khu vực trưng bày trong nhà đi thành hình dích dắc, tạo sự hấp dẫn để người xem cảm giác như đang đi trong dòng chảy của sự kiện. Điểm cuối của khu vực trưng bày này dẫn đến điểm vào của khu vực trưng bày chủ đề tiếp theo như mạch lịch sử không ngừng tuôn trào. Không gian trưng bày ngoài trời dành cho các hiện vật lớn như máy bay, tăng thiết giáp, ô tô, pháo, bom đạn… tái hiện lại thời kỳ hào hùng của dân tộc.
Khu vực trưng bày ngoài trời.
Không gian hai bên cánh của tòa nhà là các khoảng thông tầng với 2 cụm trưng bày độc đáo. Một bên là xác vũ khí tan chảy thành những cánh chim hòa bình đang bay lên cao hướng về quả địa cầu, xung quanh là cây xanh. Đó chính là biểu tượng của khát vọng hòa bình của nhân dân Việt Nam. Bên kia là hình ảnh tượng trưng đóa sen với những tấm gương phản chiếu lịch sử dựng nước và giữ nước xoay quanh quả địa cầu; thể hiện mong muốn gìn giữ hòa bình trên thế giới.
Những tia sáng lộng lẫy
Tui rất thích những công trình đưa ánh sáng tự nhiên vào nhà, bởi nắng luôn là ánh đèn trang trí cực kỳ bắt mắt. Và phải là người khéo léo đến chừng nào mới biết cách điều khiển để ánh sáng đi vào không gian một cách lung linh nhất. Đứng ở sảnh chính của Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam là có thể cảm nhận điều này một cách dễ dàng. Ánh nắng đi qua hàng cột bao quanh tòa nhà, tạo thành những vệt hoa nắng lấp loáng trên sàn. Mỗi mùa, nắng lại chiếu theo một góc nghiêng khác nhau, màu nắng cũng thay đổi theo từng khung giờ trong ngày. Nó khiến tui liên tưởng đến đồng hồ đo bóng nắng của người Ai Cập cổ đại. Không biết nhà thiết kế có dụng ý gì không, hoặc có định dùng kiến trúc này để trưng bày thêm các chiến tích lịch sử theo mốc thời gian hay không.
Hướng dẫn chung
Lối vào: cửa chính (mặt đại lộ Thăng Long) hoặc cửa phụ (bãi xe).
Bãi đậu xe: nằm bên trái bảo tàng (hướng từ ngoài nhìn vào).
Nhà vệ sinh: nằm ngoài sảnh (bên trái), bên trong sảnh (ở cuối bên phải).
Bên trong bảo tàng có khá nhiều khu vực để du khách dừng chân nghỉ ngơi.
Hướng dẫn tham quan online Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam
Ngoài ra, bạn có thể tham quan trực tuyến theo cách sau:
Bước 1: Truy cập vào đường dẫn của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam Online tại đây .
Bước 2: Trên trang chủ hiển thị khung cảnh bao quát các khu vực của bảo tàng như cổng vào, sân bên trái, sân bên phải, sảnh chính và các khu trưng bày. Bấm dấu mũi tên để di chuyển giữa các không gian.
Bước 3: Mục “Khu vực” giúp truy cập nhanh đến các phần trưng bày theo từng giai đoạn lịch sử. Mục “Tác phẩm” trình bày chi tiết về các hiện vật nổi bật đang được lưu giữ tại bảo tàng. Mục “Thư viện” để chiêm ngưỡng những bức ảnh thể hiện không gian và các hiện vật quý trong bảo tàng.
-Việt An-
Vui lòng trích nguồn: "An Hằng's blog" khi đăng lại bài của blog này. Cảm ơn các bạn! |