Nằm cách sông Hàn, con sông êm đềm chảy giữa lòng thành phố Đà Nẵng chỉ một con đường, nhà thờ Con gà từ lâu đã là điểm hẹn yêu thích của nhiều du khách. Đây chính là Nhà thờ Giáo xứ Chính tòa, thuộc Giáo hạt Đà Nẵng. Nhà thờ Con gà còn có nhiều tên gọi khác như Nhà thờ Chính tòa, Nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu, Nhà thờ Tourane (tên gọi dưới thời Pháp thuộc).
Địa chỉ: 156 Trần Phú, Tp. Đà Nẵng.
1. Ngược dòng thời gian
Các tài liệu hiện nay thống nhất lấy năm 1887 làm năm thành lập giáo xứ, dựa trên việc linh mục Laurent (Cố Chính) phụ trách giáo xứ từ khoảng thời gian này. Nhà thờ giáo xứ được xây trong hơn một năm, từ tháng 2/1923 đến tháng 3/1924, do cha Vallet thiết kế. Vị trí được lựa chọn là một khu đất trống trên đường Rue du Musée (nay là đường Trần Phú). Sau nhiều lần lựa chọn chủ thầu xây dựng không thành công, cuối cùng giữa năm 1922, chốt lại là 3 anh em nhà họ Võ ở Kim Bồng, Hội An. Họ nhận thầu với kinh phí 20.000 đồng. Để đảm bảo công trình nhanh chóng hoàn thành chỉ trong 1 năm, một lực lượng lớn nhân công và nghệ nhân đã được huy động; có lúc lên tới 300 người trên công trình, hơn 5.000 cây tre để làm giàn giáo – làm tới đâu thiết kế kết cấu tới đó.
Nhà thờ con gà Đà Nẵng năm 1925. Ảnh: internet.
Góc nhỏ:
- Cha Louis Agrève Célestin Vallet (1869-1945) là linh mục thừa sai thuộc Hội truyền giáo Hải ngoại Paris (Missions Etrangeres de Paris), lấy tên tiếng Việt là Ngân, tức Cố Ngân. Cha học tiếng Việt tại Tiểu chủng viện Làng Sông (Bình Định cũ). Dù chưa hề được đào tạo qua trường lớp kiến trúc nhưng Cố Ngân lại rất có tài trong lĩnh vực này. Ngoài Nhà thờ Con gà Đà Nẵng, Cha cũng là kiến trúc sư của Nhà thờ chính tòa Nha Trang (nhà thờ đá), nhà thờ Kim Châu (An Nhơn, Bình Định cũ).
- Ba anh em họ Võ gồm anh giữa Võ Văn Vinh (1898-1960) phụ trách chính, em út Võ Xuân Dương (1900-1947) phụ trách kế toán và ngoại giao; anh cả Võ Hồ Kiệm (1892 -1972) là nghệ nhân. Ông Kiệm cũng là chủ nhiều công trình nhà ở, bệnh viện, cầu đường, thuỷ lợi ở miền Trung, Bắc và cả Lào. Ông còn được vua Khải Ðịnh sắc phong là Hàn lâm viện Kiểm thảo và thưởng Ðệ ngũ Ðẳng long Bội tinh do có nhiều công trình xây dựng đóng góp cho quá trình phát triển đất nước.
Bên cạnh nhà thờ là Tòa giám mục Đà Nẵng.
Ngày 10/3/1924 tổ chức lễ cung hiến và khánh thành nhà thờ. Đến ngày 14/9/1924, cha Mẫn (Đức giám mục Grangeon, giám mục địa phận Quy Nhơn) và Đức giám mục Allys (địa phận Huế) đã làm phép cho nhà thờ với tước hiệu Thánh Tâm Chúa Giêsu. Đây cũng là nhà thờ duy nhất được xây từ thời Pháp thuộc ở Đà Nẵng và vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Công trình nhà thờ Con gà Ðà Nẵng còn được tặng thưởng Huân chương của Toà Thánh La Mã.
2. Nhà thờ màu hồng điệu đà
Nhà thờ Con gà nằm trên một khoảng đất rộng rãi, phía trước giáp với đường Trần Phú, phía sau giáp với đường Yên Bái. Cửa chính mở ra đường Trần Phú, quay mặt về hướng sông Hàn. Khách du lịch đến tham quan khá đông nên nhà thờ thường mở cả cửa trước (đường Trần Phú) và cửa sau (đường Yên Bái). Do vậy, khu nhà nguyện thường đóng cửa để giữ trật tự, chỉ khi đến giờ lễ mới mở ra cho giáo dân vào làm lễ.
Như nhiều ngôi giáo đường khác, nơi đây cũng sử dụng kiến trúc Gothic làm chủ đạo, thể hiện rõ ở những mái vòm nhọn và tháp chuông cao vút.
Vòm nhọn hiện diện trên khung cửa, lối đi, đường diềm trang trí…của nhà thờ.
Điểm nhấn của nhà thờ là tháp chuông nằm ở phía trước. Với tiến độ xây dựng nhanh chóng, khởi công từ tháng 2 và đến tháng 9/1923 khu vực mặt tiền này đã hoàn thành. Ở đây chỉ có một tháp chuông, đặt ngay vị trí trung tâm của mặt tiền. Bao quanh trụ tháp chuông là 4 tháp nhỏ; ngoài ra ở mặt tiền này còn có 6 tháp được chia đều ra hai bên. Cả 10 tháp nhỏ này đều có kích thước tương tự nhau.
Phía trên cửa chính là dòng chữ JHS cách điệu đang nâng đỡ cây thánh giá. Trong Công giáo, chữ JHS / IHS hoặc HIS (iota, eta và sigma) mang nghĩa tiếng Việt là Jesu hằng sống. Tiếng Latinh là Jesus Hominum Salvator, nghĩa là Chúa Giêsu Đấng cứu độ nhân loại. Gốc gác của chữ này là từ tiếng Hy Lạp Ἰησοῦς, là tên của danh Chúa Giêsu, chuyển sang tiếng Anh là Jesus, tiếng Pháp là Jésus. Từ Ἰησοῦς đọc theo tiếng Hy Lạp là In Hoc Signum nên thường viết tắt là IHS, mà I có thể viết là J nên nhiều nơi cũng dùng JHS.
Khu nhà nguyện nối tiếp với tháp chuông chỉ có 1 tầng, dài hơn 40m, lớp mái ngói. Xung quanh là rất nhiều cửa đi và cửa sổ; bên trên cửa đặt các khung cửa sổ kính màu, mỗi tấm kính là hình trang trí khác nhau. Bao trùm lên toàn bộ nhà thờ là tông màu hồng chủ đạo khiến không gian trở nên mềm mại và ngọt ngào. Sắc hồng càng thêm dịu dàng với các đường viền trắng đan xen, tô vẽ lên những mái vòm cong với đỉnh chuốt nhọn đặc trưng của kiến trúc Gothic. Làm nền và hòa quyện với màu hồng là sắc xám lạnh của những cánh cửa gỗ xung quanh.
- Đọc thêm: Một số nhà thờ màu hồng ở nước ta
- Qua miền giáo đường – Nhà thờ hồng Tân Định
- Nhà thờ Domaine de Marie – nhà thờ hồng nằm nghe thông reo giữa Đà Lạt
- Qua miền giáo đường: Nhà thờ giáo xứ An Hải, Đà Nẵng
Bên trong nhà nguyện là không gian trầm mặc với mái vòm cong màu vàng, những trụ lớn được điểm xuyết sắc bạc.
Các chặng đường thánh giá được khắc trong những khung gỗ treo trên tường.
Khu vực ca đoàn được đặt trên tầng lửng ngay sau tháp chuông, đối diện với gian cung thánh với lối lên là một cầu thang xoắn ốc.
Các bức tường bao quanh khuôn viên nhà thờ vẽ các câu chuyện về Thiên chúa giáo và lịch sử giáo phận Đà Nẵng.
3. Biểu tượng con gà
Trên nóc nhà thờ cách mặt đất 27m, ngay phía sau sát với tháp chuông là một cột thu lôi. Lên cao dần về phía đỉnh cột thu lôi là một hình chữ thập chỉ bốn hướng Đông Tây Nam Bắc, phía trên có một đế bầu tròn làm giá đỡ cho bức tượng con gà trống màu xám. Tượng được làm bằng hợp kim nhẹ rỗng ruột, tráng một lớp hóa chất đặc biệt bên ngoài. Vì nó ở trên cao, nên để đề phòng gió tạt làm gãy thì người ta đã thiết kế cho nó có thể xoay theo chiều gió. Vậy nên khi gió thổi hướng nào thì con gà quay về hướng đó. Với đạo Công giáo, hình ảnh con gà vươn cổ có liên quan đến sự sám hối. Trong kinh Tân Ước có đoạn Chúa Giê-su quở trách Phêrô (một trong 12 tông đồ của Người): “Đêm nay gà chưa gáy, con sẽ chối Ta ba lần…”.
Chính vì kiến trúc này nên người ta còn gọi đây là Nhà thờ Con gà, tương tự như Nhà thờ con gà ở Đà Lạt và Nhà thờ Huyện Sỹ ở Tp. Hồ Chí Minh.
Đọc thêm: Qua miền giáo đường: Nhà thờ Con gà Đà Lạt
4. Hang đá Đức Mẹ
Hang đá Đức Mẹ nằm ở phía sau nhà thờ, phía bên phải. Hang được khánh thành ngày 11/2/1940 dưới thời linh mục Santuaire (Cố Bính), mô phỏng theo hang Lourdes (hang Lộ Đức) của Pháp.
5. Giờ lễ Nhà thờ Giáo xứ Chánh tòa Đà Nẵng
Ngày thường: 5h, 17h15.
Chủ nhật: 5h30, 8h, 10h, 15h, 16h30, 18h. Điểm đặc biệt là có Lễ thiếu nhi lúc 8h và Lễ tiếng Anh lúc 10h chủ nhật.
-Việt An-
| Vui lòng trích nguồn: "An Hằng's blog" khi đăng lại bài của blog này. Cảm ơn các bạn! |
